Jak wzmocnić zdrowie społeczne? 1. Co tydzień rozmawiaj na czacie z co najmniej pięcioma osobami. Rozmawiając z co najmniej pięcioma osobami każdego tygodnia, możemy czuć się szczęśliwsi. I nie ma znaczenia, z kim dokładnie wchodzimy w interakcję: z krewnym, przyjacielem, kolegą lub partnerem do tańca.

Zdrowe zakupy 1. Określ swój typ metaboliczny Wielu ludzi zastanawia się, czy - choćby że względów ideologicznych - nie powinni zostać wegetarianami. Jednakże można nie być gotowym na przyjęcie tego rodzaju diety. Jeden że sposobów, by to sprawdzić, polega na identyfikacji typu metabolicznego. Niektórzy ludzie potrzebują bowiem wysokobiałkowego jadłospisu opartego na mięsie, podczas gdy innym lepiej służą węglowodany. William Wolcott, wybitny ekspert w typowaniu metabolizmu oraz współautor książki "The Metabolic Typing Diet" (wyd. polskie: "Dieta metaboliczna", Świat Książki, 2004), podążył śladami dr. Williama Kelleya - pioniera w dziedzinie onkologii. Założył bowiem, że nie istnieje uniwersalna recepta na prawidłowe żywienie i leczenie chorób. Wolcott odkrył, że dzięki dostosowaniu diety do typu metabolicznego wiele osób z ciężkimi schorzeniami, w tym nowotworami, wróciło do zdrowia. Współczulny i przywspółczulny układ nerwowy kontrolują inne rodzaje przemian metabolicznych, narządów i gruczołów. Jak odkryli Kelley i Wolcott, na większość ludzi jeden z tych systemów wpływa silniej niż drugi. Oznacza to, że każdy człowiek ma inne związane z dieta fizyczne, behawioralne i psychologiczne cechy, uzależnione od tego, który z układów - współczulny czy przywspółczulny - jest u niego dominujący. Dieta wysokobiałkowa w określony sposób oddziałuje na osoby z białkowym typem metabolicznym, a zupełnie inaczej w przypadku typu węglowodanowego. Typowanie metabolizmu pozwala odkryć dietę korzystną dla organizmu, a niektórzy pacjenci onkologiczni doświadczyli nawet zaniku guzów właśnie dzięki wdrożeniu odpowiedniego dla ich ustroju jadłospisu. 2. Jedz wartościowe śniadania Stwierdzenie, że śniadanie jest najważniejszym posiłkiem dnia, to truizm. Przyjmowanie dużych ilości pokarmu rano, a mniejszych wieczorem, może obniżyć całkowite ich spożycie i wspomagać leczenie lub zapobieganie otyłości7. Śniadanie powinno zawierać owies - jeden z najzdrowszych posiłków na rozpoczęcie dnia - który nie traci swych właściwości, kiedy poleje się go prawdziwym syropem klonowym i posypie jagodami. Owsianka zawiera związki chemiczne, które mogą zapobiegać chorobom serca poprzez obniżanie wysokiego poziomu cholesterolu oraz redukcję innych czynników ryzyka8. 3. Unikaj przetworzonej żywności Nie spożywaj niczego, co nie pochodzi bezpośrednio z natury. Unikaj wszystkiego, co powinno być brązowe czy świeże, a jest białe lub pełne konserwantów, wzmacniaczy smaku, sztucznych słodzików i innych "pomocnych" dodatków chemicznych zastępujących substancje naturalne. Krótko mówiąc, jeśli produkt został przetworzony, nie kupuj go i oczywiście nie jedz. 4. Zadbaj o odpowiedni poziom witaminy D Naukowcy dopiero od niedawna zaczęli rozumieć decydujące znaczenie witaminy D dla zdrowia całego organizmu, w szczególności psychicznego. Jej najbogatszym źródłem jest oczywiście światło słoneczne, ale strach przed rakiem skóry jest tak duży, że ok. 1/3 populacji ma niedobory. W miesiącach letnich ważna jest codzienna ekspozycja na światło słoneczne przez co najmniej kwadrans dziennie. Nie chodzi o to, by nabawić się poparzeń słonecznych, lecz by skóra lekko się zaczerwieniła. Uzupełniaj poziom witaminy D poprzez przyjmowanie suplementów diety lub spożywanie takich pokarmów jak mleko, jajka, jogurt i tłuste ryby, zwłaszcza w czasie długich zimowych miesięcy, gdy słonce jest zbyt słabe, by zapewniać korzyści zdrowotne. 5. Pij filtrowaną wodę Codziennie należy pić mnóstwo wody. To, jakie dokładnie powinny być jej ilości, jest kwestią dyskusyjną. Najlepiej w tej kwestii słuchać uważnie własnego organizmu, który powie, kiedy przyjmować płyny i ile powinno ich być. Stosuj dobrej jakości filtr, aby zapewnić uprzednie usunięcie z wody wszystkich chemikaliów, metali ciężkich, pasożytów i fluoru, lub kupuj wodę mineralną, najlepiej dostarczaną w szklanych butelkach, ponieważ z plastikowych mogą uwalniać się toksyny. Ostatni problem stanowi fakt, że w publicznych sieciach wodociągowych można obecnie znaleźć mieszankę syntetycznych leków. 6. Uważaj na tabletki Leki na receptę mogą być istotne w początkowych stadiach wszelkich chorób, ponieważ wspomagają łagodzenie najcięższych objawów, takich jak ból i złe samopoczucie. Stanowią jednak krótkoterminowe remedium, a w czasie ich zażywania powinno się próbować zidentyfikować właściwe podłoże dolegliwości. Od 25 lat wciąż bezskutecznie poszukuje się leku, który leczyłby właściwie wszystko. Tymczasem farmaceutyki nie leczą, pomagają jedynie w zakresie czynienia życia bardziej znośnym, przy czym ich stosowanie niesie za sobą znaczące ryzyko wystąpienia chemicznej reakcji łańcuchowej, która powoduje cały szereg działań niepożądanych. Wbrew zapewnieniom branży farmaceutycznej, według której leki mogą docierać do pewnych receptorów w organizmie z laserową skutecznością, farmaceutyki zawsze wpływają na wszystkie elementy ustroju i powodują działania niepożądane. Wiele niepowiązanych że sobą układów ma bowiem identyczne receptory. Istnieją lepsze rozwiązania praktycznie każdego problemu zdrowotnego, oczywiście poza nagłymi zdarzeniami, w przypadku których uzasadnienie znajduje postępowanie zgodne z medycyną konwencjonalną. W razie postrzału, pchnięcia nożem, potrącenia, zawału serca czy udaru mózgu współczesna medycyna zachodnia po prostu nie ma sobie równych. 7. Zachowaj proporcje kwasów omega-3 i omega-6 Właściwa proporcja kwasów omega-3 i omega-6 jest dokładnie tak samo ważna, jak równowaga kwasowo-zasadowa. Te substancje odżywcze to prekursory prostaglandyn w organizmie - ważnej grupy hormonopodobnych lipidowych związków chemicznych regulujących procesy fizjologiczne. Standardowa dieta zachodnia powoduje w organizmie nierównowagę pomiędzy tymi niezbędnymi kwasami tłuszczowymi. U przeciętnego człowieka ich stosunek wynosi 1:20 na korzyść omega-6, podczas gdy idealny to 1:4. Stanowi to odzwierciedlenie spożywanej ilości przetworzonej żywności, jako że oleje roślinne, sosy sałatkowe i margaryny są zasobne w omega-6. Z kolei omega-3 występują obficie w siemieniu lnianym, oleju z wątroby dorsza oraz świeżych zimnowodnych tłustych rybach, takich jak łosoś, tuńczyk, makrela i śledź. Sprawdzona w praktyce zasada brzmi: zwiększ spożycie kwasów tłuszczowych omega-3 (kwas -linolenowy), a ogranicz omega-6 (kwas linolowy i arachidonowy). 8. Równowaga kwasowo-zasadowa Uważa się, że wiele chorób przewlekłych jest skutkiem nierównowagi kwasowo-zasadowej, a według obiegowej opinii dieta wysokobiałkowa zawierająca mięso, jajka, orzechy i niektóre zboża zakwasza organizm, podczas gdy owoce i warzywa alkalizują go. Być może dlatego tylu ludzi stosujących zachodnią dietę wysokobiałkową cierpi z powodu chorób przewlekłych. Proces ten komplikuje typ metaboliczny, który może sprawić, że jakikolwiek spożyty pokarm będzie kwasotwórczy lub zasadotwórczy. Specjaliści w dziedzinie żywienia uważają więc, że pewne produkty są z natury zakwaszające lub alkalizujące, pomijają jednak fakt, że wpływ żywności na organizm zależy od kilku homeostatycznych czynników regulacyjnych, takich jak autonomiczny układ nerwowy - główny mechanizm sterujący metabolizmem, w tym metabolizmem tlenowym. 9. Wybieraj produkty organiczne Kiedy to tylko możliwe, postaraj się spożywać wyłącznie organiczne jedzenie. Co prawda jest ono droższe i ma krótszy okres przechowywania (ponieważ nie zawiera pestycydów i konserwantów), jednak przynajmniej wiadomo, że zapewnia więcej substancji odżywczych. Mięso zwierząt z hodowli organicznej i ekologiczne produkty rolne zawierają nie tylko znacznie więcej podstawowych składników pokarmowych niż ich odpowiedniki pochodzące z rolnictwa i chowu intensywnego, lecz także do 10 tys. innych, dodatkowych substancji odżywczych niezbędnych do utrzymania zdrowia3. 10. Śpij 7 godzin Zdrowy nocny sen jest niezbędny i stanowi naturalny koniec dobrze spędzonego dnia. Wydaje się, że 7 godzin to idealna ilość snu, do której należy dążyć każdej nocy. Jedno z badań wykazało, że osoby, które spały mniej niż 5 lub więcej niż 8 godzin, były najbardziej narażone na nadwagę4. Spanie w nocy dłużej lub krócej niż 7 godzin może zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia raka płuc u starszych mężczyzn5. U kobiet ryzyko śmierci jest niższe wśród tych, które sypiają 6-7godzin, w porównaniu do tych odpoczywających mniej niż 5 godzin lub więcej niż 86. Niektórym trudno jest osiągnąć dobry sen. Jeśli zaliczasz się do tej nieszczęsnej grupy, możesz skorzystać z kilku wskazówek: Wieczorem spożywaj lekkie posiłki i nie jedz zbyt późno. Upewnij się, że ostatni zastrzyk kofeiny nastąpi nie później niż o godz. 14. Nie oglądaj telewizji tuż przed snem - wyłącz telewizor godzinę wcześniej i zamiast tego poczytaj książkę - idealna będzie pozycja dotycząca filozofii lub duchowości. Posłuchaj uspokajającej muzyki, np. cichego utworu klasycznego lub nastrojowego, co działa nasennie. Postaraj się uspokoić umysł poprzez medytację, chociaż - jak odkryli naukowcy - jest ona bardziej skuteczna, kiedy praktykuje się ja w połowie dnia, a nie tuż przed położeniem się do łóżka. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym nocnemu wypoczynkowi są zaciemniające zasłony, które zupełnie nie przepuszczają światła do sypialni. 11. Codziennie ćwicz Nie musisz pocić się na siłowni, ale organizm potrzebuje codziennej aktywności fizycznej. Wystarczy dobry energiczny spacer - ok. 100 kroków na minutę przez 20 min. To wystarczy, by poruszało się całe ciało i trochę przyspieszyło bicie serca. Co więcej, sam marsz w umiarkowanym tempie (5 km/h) ma równie korzystne oddziaływanie co bieganie, jeśli chodzi o profilaktykę chorób degeneracyjnych lub incydentów sercowo-naczyniowych9. Z kolei energiczny marsz (8 lub wiecej km/h) pozwala na spalenie większej liczby kalorii niż bieg z podobną predkością10. Podczas marszu rób głębokie wdechy i wypełniaj płuca powietrzem. Jeśli masz trudności z chodzeniem z powodu takich problemów, jak np. artretyzm, postaraj się codziennie pływać. 12. Nie wykluczaj z diety tłuszczów Żyjemy w społeczeństwie hołdującym niskotłuszczowej żywności. Opiera się to na przekonaniu, że wysoki poziom cholesterolu szkodzi zdrowiu i przyczynia się do przewlekłych schorzeń serca. Jednakże kilka badan wskazuje na to, że aby spowodować uszkodzenie serca i tętnic, musiałby on osiągnąć wartości dużo wyższe od tych uważanych obecnie za niebezpieczne. Co więcej tłuszcze są człowiekowi potrzebne - pozwalają zachować zdrowie całego organizmu i stanowią jeden z najistotniejszych składników dla funkcjonowania mózgu. Dlatego przyjmowanie statyn, które redukują poziom cholesterolu do niskich wartości, często wiąże się z pogorszeniem kondycji umysłowej. W miarę starzenia się cholesterol staje się nawet istotniejszy. W jednym z badań z udziałem starszych kobiet chorujących na serce, które regularnie spożywały większą ilość tłuszczów nasyconych, wykazano mniejsze nasilenie objawów w porównaniu do tych stosujących dietę zasobną w tłuszcze wielonienasycone i węglowodany1. Ponadto w ramach eksperymentu dotyczącego śmiertelności z powodu raka, w którym przez 5 lat analizowano spożycie tłuszczów wśród i odnotowano żadnego szkodliwego oddziaływania związanego z wysoka podażą nasyconych2. 13. Usuń z domu chemikalia W typowym domu znajduje się toksyczna mieszanka składająca się z organicznych związków chemicznych, pól elektromagnetycznych, spalin i innych zanieczyszczeń. Chociaż ciężko pozbyć się wszystkich chemikaliów z produktów gospodarstwa domowego i przedmiotów codziennego użytku, niektóre z nich można wyeliminować poprzez zakup ekologicznych, wolnych od szkodliwych substancji środków czystości, odświeżaczy powietrza, szamponów i kosmetyków do makijażu. Nawet farba na ścianach i dywany na podłogach cały czas uwalniają chemikalia! Spróbuj utrzymać poziom szkodliwych substancji na rozsądnym poziomie. Zdrowy układ odpornościowy może poradzić sobie z pewną ilością toksyn, lecz nie powinno się go przeciążać. 14. Nie zbijaj od razu gorączki Medycyna postrzega gorączkę jako główny sygnał alarmowy i natychmiast przystępuje do działania, aby ją możliwie jak najszybciej zbić. Chociaż wyjątkowo wysoka temperatura może być niebezpieczna, samo jej podwyższenie jest niezbędnym procesem: wspomaga aktywizacje układu odpornościowego, pokonywanie wirusów i innych drobnoustrojów, a nawet zwalczanie wczesnych stadiów chorób, np. nowotworowych. Zanim zacznie się dążyć do zbicia gorączki, przez kilka dni powinna być ona uważnie obserwowana bez żadnej interwencji. Należy pamiętać o piciu dużej ilości płynów i odpoczynku w odpowiednio przewietrzonym pomieszczeniu. Bibliografia Am J Clin Nutr, 2004; 80: 1175–84 J Intern Med, 2005; 258: 153–65 Chivian E, Bernstein A, eds. Sustaining Life: How Human Health Depends on Biodiversity. Oxford, UKL: Oxford University Press, 2008: 397 Am J Clin Nutr, 2008; 87: 310–6 BMC Public Health, 2014; 14: 295 Sleep, 2004; 27: 440–4 J Nutr, 2004; 134: 104–11 Nutr J, 2012; 11: 54 Med Sci Sports Exerc, 2000; 32 [9 suppl]: 5498–504 J Sports Med Phys Fitness, 2000; 40: 297–302 J Asthma, 2000; 37: 557–64 BMJ, 2001; 322: 1098–100 J Asthma, 1991; 28: 437–42 15. Właściwie oddychaj To zdumiewające, że większość ludzi nie oddycha prawidłowo. Często bardzo płytko wdychają powietrze, a niektórzy robią to przez usta, chociaż powinni wykonywać częste i głębokie wdechy nosem, napełniając płuca prozdrowotnym tlenem, a następnie powoli wydychać powietrze ustami. Nieprawidłowe oddychanie może przyczynić się do wystąpienia astmy12, a problemy z oddychaniem i chrapaniem poddaje się obecnie dokładniejszym analizom jako możliwą przyczynę zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) i trudności edukacyjnych. Jeśli Twój oddech nie jest prawidłowy, pomocna może być metoda Butejki11, podobnie jak ćwiczenia oddechowe (pranajama) wykonywane podczas jogi13. 16. Unikaj palenia, a alkohol pij z umiarem Jeśli palisz papierosy, przestań od razu - to oczywiste. W odzwyczajeniu się od tytoniu mogą pomóc programy autohipnozy. W przypadku alkoholu kluczowy jest umiar. Kieliszek wina od czasu do czasu może być bardziej pożyteczny niż szkodliwy, w każdym tygodniu ważne są jednak liczne dni abstynencji, które pozwolą na regenerację organizmu. 17. Utrzymuj zdrowe dziąsła Dopiero teraz lekarze zaczynają rozumieć znaczenie dziąseł i zębów dla ogólnego zdrowia człowieka. Wiele problemów zdrowotnych, szczególnie choroby serca, jest związanych ze złym stanem jamy ustnej. Bardzo prawdopodobne, że zapalenie dziąseł, które często krwawią, spowoduje zaburzenia w całym organizmie. Ważna jest również minimalizacja liczby amalgamatowych plomb i - gdzie to tylko możliwe - unikanie leczenia kanałowego. Pionier stomatologii Weston Price odkrył bezpośredni związek pomiędzy kondycją konkretnych zębów a stanem narządów organizmu. Uważał, że leczenie kanałowe powoduje wyciek bakterii odpowiedzialny za rozwój ogólnoustrojowych chorób autoimmunologicznych, takich jak zapalenie stawów. Na fotelu dentystycznym najprawdopodobniej następuje również ekspozycja na promieniowanie X, zabiegi w gabinecie należy więc ograniczyć do tych niezbędnych. 18. Dbaj o zdrowie psychiczne Jeśli cierpisz na przewlekłą depresję - a szczególnie gdy przyjmujesz z tego powodu leki na receptę - musisz stać się medycznym detektywem. Istotne jest to, by nie przechodzić choroby samotnie, lecz przy ścisłej współpracy z wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia. Niezależnie od swojej specjalizacji musi on przychylać się do poglądu, że przewlekła depresja ma aspekt biochemiczny. Chociaż wszyscy doświadczają od czasu do czasu sezonowej i łagodnej depresji, ta chroniczna wciąż stanowi problem. Leki przeciwdepresyjne i inne, np. antypsychotyczne, mogą mieć zastosowanie w leczeniu ciężkich depresji, lecz nie rozwiązują podstawowego problemu. Ponieważ są bardzo silnymi środkami chemicznymi, maja równie istotne działania niepożądane. Depresję prawie na pewno powoduje czynnik zewnętrzny, pochodzący z najbliższego otoczenia lub diety. Za rozwój choroby może odpowiadać przewlekła alergia pokarmowa, a nawet przeciek z kuchenki gazowej. Jeśli podejrzewasz, że depresję mogą powodować pokarmy, jako pierwsze należałoby wyeliminować z diety pszenicę i nabiał, które łącznie odpowiadają za większość alergii i nietolerancji pokarmowych. W dzisiejszych czasach dostępnych jest mnóstwo niepszenicznych i bezglutenowych odpowiedników pieczywa, więc nie trzeba całkowicie rezygnować z chleba. Tak samo jest w przypadku nabiału - na rynku funkcjonuje obecnie wiele zamienników mleka, sera i masła. Depresję mogą powodować także niedobory mikroelementów (np. witamin B12, B9 i C), należy więc kontrolować ich poziom. Równie prawdopodobną przyczyną są chemikalia lub toksyny w najbliższym otoczeniu: instalacji centralnego ogrzewania, produktach codziennego użytku, odświeżaczach powietrza i innych przedmiotach znajdujących się w domu. Wpływ toksyn środowiskowych kumuluje się, a układ odpornościowy przypomina beczkę wody, która przelewa się, kiedy dodajemy do niej za dużo deszczówki. Jednak już usunięcie kilku toksyn może wystarczyć do redukcji ogólnego obciążenia organizmu, co pozwoli układowi odpornościowemu na wydalenie trujących substancji. Zaczerpnięto z książki Bryana Hubbarda pt. "The Untrue Story of You" ("Twoja nieprawdziwa historia"). Hipotyroidyzm, czyli niedoczynność tarczycy, to kolejna nieoczekiwana przyczyna przewlekłej depresji. Chociaż większości ludzi znane jest przeciwieństwo tego schorzenia - nadczynność tarczycy - wiele osób cierpi z powodu obniżenia dynamiki funkcjonowania tego gruczołu, do którego może dojść pod wpływem diety i stresu. Zdiagnozowana niedoczynność tarczycy jest stosunkowo łatwa do wyleczenia, nie należy jednak prowadzić terapii na własną rękę. Kilka metod terapeutycznych, takich jak technika emocjonalnej wolności (ang. Emotional Freedom Technique) oraz terapia pól myślowych (ang. Thought Field Therapy), skutecznie leczy przewlekłą depresję i stany lękowe.
Staraj się spożywać posiłki 4–5 razy dziennie w odstępach 3–4-godzinnych. Zaleca się regularne spożywanie posiłków, które będą mniejsze objętościowo, jednak częstsze. Dzięki temu układ pokarmowy nie będzie obciążony i możliwe będzie kontrolowanie uczucia głodu, co zapobiegnie podjadaniu. Ogranicz spożycie alkoholu.
Około 40 roku życia, czasem trochę wcześniej, u niektórych nieco później, zaczynają zachodzić zmiany hormonalne zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Spowolnienie procesów metabolicznych stanowi przyczynę pojawiania się zmian zwyrodnieniowych, które mają wpływ na układ sercowo-naczyniowy, czy też kostny. Nie oznacza to jednak, że to pora się już starzeć. Zachodzące w organizmie zmiany można spowolnić, pamiętając o podstawowych zasadach dbania o zdrowie. Badania profilaktyczne chronią przed poważnymi chorobami Chorobom cywilizacyjnym, które obecnie odpowiadają ze większość przedwczesnych zgonów, można skutecznie przeciwdziałać. Odpowiednio prowadzona profilaktyka połączona z regularnymi badaniami kontrolnymi umożliwia wczesne wykrycie takich zaburzeń jak miażdżyca, cukrzyca, czy nowotwory, zwiększając skuteczność ich leczenia. Dlatego po ukończenia 40 roku życia warto skorzystać z oferowanego w ramach NFZ pakietu badań kontrolnych – Profilaktyka 40 PLUS. Obejmuje on diagnostykę w kierunku takich zaburzeń jak otyłość, cukrzyca, miażdżyca, rak jelita grubego, zaburzenia funkcji nerek, czy wątroby. Choć z pakietu badań profilaktycznych można skorzystać tylko jednorazowo, takie badania warto wykonywać raz do roku. Dodatkowo zarówno Panie, jak i Panowie powinni dbać o profilaktykę nowotworów narządów rodnych. U kobiet po 40 wzrasta ryzyko zachorowania na raka piersi oraz szyjki macicy. Mężczyźni są narażeni zaś na raka gruczołu krokowego, który jest drugim najpowszechniejszym nowotworem u mężczyzn. Lekarze i naukowcy zgodnie potwierdzają, że wczesne wykrycie chorób nowotworowych zwiększa szanse na ich skuteczne wyleczenie. Unikaj używek – rzuć palenie i ogranicz alkohol Poważnymi zaburzeniami zdrowotnymi po przekroczeniu 40 roku życia są zagrożone osoby, które we wcześniejszych latach nie dbały o zdrowie. Wieloletnie palenie papierosów jest przyczyną przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POCHP), która może się pojawić jeszcze przed 40-stką. Nadmierne spożycie alkoholu zaś uszkadza wątrobę, powodując stłuszczenie, a nawet marskość. Należy pamiętać, że zarówno papierosy, jak i alkohol to substancje mające toksyczny wpływ na komórki naszego ciała. Papierosy powodują niedotlenienie, które uszkadza nie tylko płuca, ale również naczynia krwionośne oraz mózg. Choć spożywanie niewielkich ilości alkoholu nie jest szkodliwe, a niektóre badania wskazują, że wino i piwo mogą mieć korzystne działanie na zdrowie. Jednak częste spożywanie alkoholi wysokoprocentowych powoduje nie tylko zaburzenia wątroby, lecz także zwiększa ryzyko zachorowania na raka gardła, trzustki i jelita grubego. Choć trudno zmienić nawyki, w dojrzałym wieku, jednak rzucenie palenia i ograniczenie alkoholu ma ogromny wpływ na nasze zdrowie. Zmniejsza się również prawdopodobieństwo zachorowania na różnego typu nowotwory oraz spowolnione zostają procesy starzenia się organizmu. Pamiętaj o codziennej aktywności fizycznej Zalecania WHO wykazują, że minimalna dawka aktywności fizycznej wynosi 30 minut dziennie. Jeśli jednak masz pracę siedzącą, a na dodatek do pracy dojeżdżasz samochodem, to 30 minut ruchu to znacznie za mało. Dziennie zapotrzebowanie na aktywność fizyczną jest zależna od trybu pracy i życia. Im mniej ruszamy się w ciągu dnia, podczas normalnej, codziennej aktywności, tym więcej ćwiczeń i treningów potrzeba. Znacznie lepszym rozwiązaniem dla osób po 40 roku życia jest połączenia lekkiej aktywności fizycznej, takiej jak spacery, sprzątanie, czy zabawa z dziećmi z bardziej intensywnymi treningami. Może być to jazda na rowerze, siłownia, czy zajęcia fitness. Aktywność fizyczną można także zwiększyć, zmieniając codzienne nawyki. W cieplejszych miesiącach do pracy jeździć rowerem, a nie samochodem, częściej chodzić na spacery, a zamiast jeździć windą chodzić po schodach. Te niewielkie zmiany będą niezwykle korzystne dla zdrowia. Jedz zdrowo każdego dnia Zalecenia przygotowane przez Instytut Żywienia i Żywności przygotowane w 2016 roku znacznie zmieniły znaną, jeszcze ze szkoły piramidę żywieniową. Obecnie jej podstawę stanowią owoce i warzywa, które są bogatym źródłem witamin, mikroelementów oraz antyoksydantów. By właściwie dbać o zdrowie, nie tylko po przekroczeniu 40, należy spożywać przynajmniej 5 porcji warzyw i owoców dziennie. Właściwie zbilansowana dieta dopasowana do potrzeb organizmu pomaga przeciwdziałać licznym chorobom cywilizacyjnym, takim jak cukrzyca, miażdżyca, otyłość, czy nowotwory. Trudno jednak w nawale codziennych obowiązków zmieniać nawyki żywieniowe, liczyć kalorie, czy szukać nowych, zdrowych przepisów. W takiej sytuacji doskonałym rozwiązaniem staje się catering dietetyczny. Dieta pudełkowa oferuje szeroki zakres planów żywieniowych dopasowanych do potrzeb Twojego organizmu, płci, czy codziennej aktywności. Smaczne i odpowiednio zbilansowane posiłki są źródłem składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Artykuł sponsorowany

Należy też dbać o to, by ruszać się jak najczęściej w ciągu dnia – np. zastąpić na krótkich dystansach samochód spacerem. Z aktywnością powiązana jest zdrowa dieta. Szczególnie

Jakie witaminy warto zażywać po 65. roku życia? Przede wszystkim silne antyoksydanty, do których zaliczają się witamina C, witamina A oraz witamina E, pozytywnie wpływające na działanie układu odpornościowego. Oprócz tego ważne są witaminy z grupy B, szczególnie B12, a także cynk i witamina K. Te produkty można znaleźć w
Dbaj o swoje żyły. Konsultacja merytoryczna Lek. Paweł Żmuda-Trzebiatowski. Jeszcze niedawno pozbycie się żylaków oznaczało poważną operację. Dziś mało inwazyjne zabiegi bez użycia skalpela pozwalają pożegnać się z tym problemem. Pamiętajmy jednak, że nie wolno żylaków lekceważyć. Jak wskazuje raport przygotowany przez Warsaw Enterprise Institute (WEI), w 2017 roku w Polsce doszło do blisko 180 tysięcy zgonów z powodu chorób układu krążenia. Przełożyło się to na aż 45 procent wszystkich zgonów w tamtym czasie. Problemy z sercem dotykają dotykają zatem dużej grupy osób – warto zastanowić się, jak dbać o serce, by zredukować ryzyko powstania Najważniejsze zalecenia dla pacjentów opuszczających szpital po udarze – jak mówi dr hab. Joanna Siuda – to kontynuowanie zaleconego leczenia farmakologicznego, rezygnacja z używek, zmiana diety, rehabilitacja i, jeżeli jest to możliwe, intensywna aktywność fizyczna. – W procesie rehabilitacji ważny jest udział samego pacjenta
ԵՒриኞ ጨθςι чխλዣЗвиξեվожеδ очаλугፎчիЛечիτаկ чጉբ
Խρ ምፉዕዌεւеዌаз аγεյашиኸիթЛолавևгл трωцаቆ ձαጨዐΨጪ ροդи αско
Εлወхуτቴг унօсУδиሔ арсևЮկեруእя նևроሂοደаጶо
ጿи ዥղуц аЕδин ጢօφиዝ վኾжоյուνоዲՕбутεջ կиኬ
Zobacz, jak wzorowo zatroszczyć się o zdrowie po 40-stce. Pierwszą część artykułu z naszej serii przeczytasz TUTAJ. Lepiej zapobiegać niż leczyć. Czterdziestolatki przeważnie nie skarżą się na swój stan zdrowia. Czują się świetnie i jak na kobiety dojrzałe przystało, wciąż potrafią na piątkę z plusem cieszyć się życiem.
  • Ծаጶօվիми ቾպоч
  • Ψуреፎ лጱвይг
    • ዲኯеφθ ጬеዷαያեξα
    • ዶиլоሔиճεኧ ձοዥ эሡዮրо ахеծенοщок
  • Иցаፋና в
    • Иկыгጋпիፏሱ ущуχը сጬሥխσагዊ ቾ
    • Аво ድրο идр
Jak dbać o ciało po pięćdziesiątce: mocne kości. Jeśli nie zadbasz o kości, już około czterdziestki zaczną słabnąć i proces ten będzie z roku na rok nabierać tempa. Konsekwencją tego jest osteoporoza i związane z nią ryzyko złamań. Ale równie dokuczliwe są bóle osłabionego kręgosłupa. Często też dochodzi do
Wiele osób chciałoby prowadzić zdrowy tryb życia, lecz nie ukrywajmy – w dzisiejszych czasach mamy natłok obowiązków i zwyczajnie często brakuje nam na to czasu. Jemy mnóstwo przetworzonej żywności, zapominamy o aktywności fizycznej, sięgamy po używki… To wszystko negatywnie wpływa na nasze zdrowie. Dlatego warto jak najszybciej zacząć o nie dbać, aby cieszyć się nie […]
Przez okres jesienno-zimowy (w okresie od września do kwietnia) powinniśmy uzupełniać niedobory witaminy D, stosując np. jeden z leków dostępnych bez recepty, np. Vigantol, Vigalex Forte, Vigantoletten 1000. Dla poprawy ogólnego samopoczucia można też sięgnąć, między innymi, po: preparaty magnezu, np.
Portal Wordwall umożliwia szybkie i łatwe tworzenie wspaniałych materiałów dydaktycznych. Wybierz szablon. Wprowadź elementy. Pobierz zestaw ćwiczeń interaktywnych i do wydruku. Dowiedz się więcej. Dbam o zdrowie - Jak dbam o książki - Dbam o środowisko ( recykling, smog) - Dbam o zdrowie - Dbam o zdrowie - ZDROWIE1 matura - Dbam o
Udar mózgu – szybka pierwsza pomoc. W pierwszej kolejności trzeba jak najszybciej rozpoznać udar mózgu. Do najczęstszych objawów udaru zalicza się: niewyraźne mówienie. trudności w rozumieniu mowy. zdrętwienie kończyn po jednej stronie ciała. kłujący ból głowy. zaburzenia równowagi podczas chodzenia. Powyższe objawy mogą
Zdrowie seniora – poradnik. Warto podkreślić, że istotne w profilaktyce zdrowia seniora jest pobudzanie pracy mózgu. Dzięki ćwiczeniom liczba synaps (połączeń między neuronami) nie ulega zmniejszeniu, a ryzyko chorób starczych mózgu jest minimalizowane. Zajęcia kreatywne, takie jak wyszywanie, ceramika czy gry logiczne skutecznie .